Ga naar de inhoud

Mentaliteit staat verandering in de weg

Op 6 tot en met 8 mei organiseerde Duurzaam Gebouwd samen met RAI Amsterdam Building Holland, het platform voor het Nieuwe Bouwen. De drie congresdagen stonden in het teken van kennis uitwisselen en verbindingen maken in de bouwkolom. Als Event Partner, droeg VBI aan het programma bij met verschillende Market Vision presentaties, door een workshop te organiseren en deelname aan een ronde tafelgesprek.

Het ronde tafelgesprek op Building Holland was de zesde editie uit de ‘The floor is yours sessies’. Met deze gesprekken treedt VBI in dialoog met marktpartijen en vraagt zij de klantbehoefte op. Op 7 mei waren de volgende personen aanwezig: Debby Slofstra, directeur Imtech Building Services, Gerard Streng, Directeur Commercie Heijmans Utiliteit bij Heijmans, Erik van Heuveln, directeur Zehnder Group Nederland, Elisabeth Looren de Jong, partner Frame 2 Design en Martin Koppenhol van VBI. De voorzitter van de bijeenkomst was Pernille La Lau.

Functievrij bouwen

Aan de hand van vier stellingen werden de deelnemers uitgedaagd en kwam een discussie op gang. Met de eerste stelling werd het gezelschap gevraagd of het verplicht moet worden om twee schaduwbestemmingen te geven en te implementeren bij de aanvraag van een bouwvergunning. Uit de discussie kwam naar voren dat dit een zeer goed uitgangspunt is maar dat ook kosten een meespelende factor is. Het is soms lastig in te schatten wat de volgende bestemming van een gebouw wordt, dus dan is het verstandig als voorwaarde te stellen dat er functievrij wordt gebouwd. Het beste is in de ontwerpfase van een project al rekening te houden met verschillende bestemmingen. Maar niet alleen een flexibel gebouw op zich is het uitgangspunt. Kijk ook naar het planologische aspect en hoe gebouwen samen functionaliteiten vormen. Van tevoren over gebiedsvorming nadenken, dat is volgens het gezelschap ook een belangrijke factor.

Leasing en demontage

De tweede stelling luidde: iedere leverancier moet een demontabele productenlijn hebben, wil hij de komende jaren overleven. Martin Koppenhol van VBI gaf hierbij aan dat de producten van VBI demontabel zijn. Niet alleen bij het assembleren kan een leverancier rekening houden met het aspect demontage maar ook in relatie tot nieuwe denkwijzen zoals de circulaire economie. Materiaal wordt het goud van de toekomst dus het is verstandig bij het ontwerp al na te denken over demontage. Daarnaast is leasing een interessant aspect. Een tafelgenoot vertelt dat leasen, het betalen voor gebruik, steeds concreter wordt. Een voorwaarde is wel dat duidelijk gemaakt wordt waar mensen dan precies voor betalen. Als leverancier is het verstandig dusdanige variatie in je producten aan te brengen om toch met die gestandaardiseerde ‘legoblokken’ steeds maatwerk te kunnen bieden. Bij zaken als leasing en demontage is het belangrijk goed na te denken over het uitgeven van garanties. Daarin moet worden samengewerkt want een eindgebruiker heeft geen behoefte om voor ieder apart element een garantie te ontvangen.

Rol van de architect

Vervolgens werden de deelnemers gevraagd of de rechten van een architect vervallen bij functievrij bouwen. Dat hoeft volgens de aanwezigen niet het geval te zijn als partijen samen overleggen en samenwerken. De architect moet meegenomen worden in de visie functievrij bouwen. De architect kan het gevoel krijgen dat hij beperkt wordt maar dat is niet de bedoeling. Functievrij bouwen kan de architect juist ontzorgen want een leverancier kan helpen door deskundigheid te delen. Maar functievrij bouwen betekent hiermee niet dat een gebouw geen uitstraling krijgt, het tegendeel is juist. Niet alleen de architect heeft een belangrijke rol maar ook andere stakeholders worden uitgedaagd na te denken over functievrij bouwen. Uiteindelijk is het niet de architect die bepaalt maar de opdrachtgever. En om die mee te nemen in het principe van functievrij bouwen, is het tastbaar maken een voorwaarde. Als je goed uitlegt waarom je bepaalde dingen net iets anders wilt doen, dan lukt dat wel. Een gebouw wordt één product door samen te werken. We moeten niet meer de scheiding maken tussen bouw en installatie. De leverancier heeft de uitdaging de architect mee te nemen in de ontwikkeling dat er één totaalproduct wordt opgeleverd.

Mentaliteit

Tot slot reageerde het gezelschap op de stelling of functievrij bouwen alleen mogelijk is bij (ver)nieuwbouw. Als eerste wordt opgemerkt dat vroeger de verkeerde keuzes zijn gemaakt bij het bouwen. Kijk naar de vernieuwing van bestaande bouw enerzijds en naar het slopen van gebouwen anderzijds. Criterium bij slopen is dat gebouwen echt ‘aan het einde van hun Latijn zijn’. Een deelnemer geeft aan dat sommige panden belangrijk zijn voor het aanzien van een stad, landmarks, daar moet je vanbinnen of buiten een schil omheen zetten. Op die manier kan het gebouw nog velen jaren mee. Iemand anders nuanceert en zegt dat je per casus moet kijken, dus per gebouw, naar wat er mee kan gebeuren. Het gezelschap concludeert dat technisch alles kan maar dat de mentaliteit in de sector datgene is wat vernieuwing in de weg staat. Het verleden heeft bewezen dat functiescheiding niet de juiste aanpak is. Daarom zijn de deelnemers ervan overtuigd dat functievrij bouwen in combinatie met gericht slopen en renovatie, de bouwsector in de juiste richting stuurt.

The floor is yours

Door middel van een serie van ronde tafelgesprekken gaat VBI in gesprek met deskundigen vanuit verschillende vakgebieden binnen de bouw. Wilt u ook een keer één van deze ronde tafel sessie bijwonen? Stuur dan een e-mail naar Dennis Duffels.