“Bij gebouwen moet je nadenken over een levensstrategie”
Lonneke van Haalen, constructeur bij ABT (adviesbureau voor bouwtechniek), nam deel aan een van de ronde tafelsessies voor constructeurs die VBI organiseert over Remontabel bouwen. Na afloop vroegen we haar naar haar bevindingen en visie op dit onderwerp.
“Ik richt me bij ABT op utiliteitsbouw en ben erg geïnteresseerd in duurzaamheid. Duurzaamheid is natuurlijk een breed begrip. Als constructeur kijk je meer naar de materialenkant..” Lonneke merkt op hoe aanvankelijk de focus erg op energie was gericht en nu ook andere thema’s steeds belangrijker worden. Dit zie je ook terug in het beleid van de overheid en ambities van opdrachtgevers. Behalve energieverbruik, gaat het nu ook over bijvoorbeeld klimaatrobuustheid, natuurinclusief bouwen en materiaalgebruik. Op het gebied van materiaalgebruik zijn met name de milieu-impact en circulariteit van materialen van belang.
Remontabel bouwen wordt steeds belangrijker
Lonneke: “De toekomstvisie van een project is bepalend. Bouwen we voor een jaar, enkele jaren of voor een hele lange tijd? Je moet nadenken over een levensstrategie en het einde levensduur scenario. Dan komt ook remontabel bouwen om de hoek kijken. Een gebouw uit elkaar halen en opnieuw in elkaar zetten, is vanuit het perspectief van een circulaire economie steeds belangrijker.”
Remontabel gaat meer over proces dan over techniek
“Vooral voor een prefab product als een kanaalplaatvloer lijkt me dat technisch haalbaar”, vervolgt Lonneke. “Je kunt ze schoonmaken, op maat zagen en opnieuw toepassen. Ik denk dat het de uitdaging hiervoor meer in het proces zit dan de techniek. Wie gaat ze terugnemen en opnieuw verkopen? Hoe gaan we om met garanties? En ook planning is een aandachtspunt. In de ideale situatie weet je in je ontwerptraject al wat beschikbaar is op het moment dat je gaat bouwen.
Maar helaas is dat niet altijd zo. Als het materiaal niet meer beschikbaar is, moet je ander materiaal toepassen of je ontwerp aanpassen aan elementen die wel verkrijgbaar zijn.”
Belangrijk om gesprek hierover te voeren
“Het is heel goed dat er discussie is over het achterliggende doel en over praktische aspecten zoals het wel of niet toepassen van standaard maten, met zo’n ronde tafelsessie”, zegt Lonneke. “We moeten kennis uitwisselen over diverse scenario’s en oplossingen. Leren van elkaar en elkaars ervaringen en projecten. Kennis delen. Maar ook de ervaringen van producenten als VBI zijn heel waardevol. Zelf stel ik me bij projecten vaak de vraag, wat is het achterliggende doel? Een kanaalplaat er zo schoon mogelijk uithalen? Voor welk scenario kiezen we dan? Het uit elkaar halen, de mate van demontabelheid is belangrijk voor een gebouw dat korte tijd blijft bestaan en minder relevant voor een gebouw dat 75 jaar blijft staan.”
Wanneer kies je bewust voor remontabel bouwen?
“Ga je tijdelijk bouwen, dan is volledig remontabel bouwen het belangrijkste criterium. Je weet dan zeker dat het gebouw gesloopt of geremonteerd gaat worden. Dit toekomstscenario is dichtbij. Als ik dan specifiek kijk naar de kanaalplaat van VBI dan ben ik ook nieuwsgierig naar de ervaringen over sloop. Hoe makkelijk kun je ze uit een gebouw krijgen?” Waarop Lonneke afsluit met een knipoog: “Alles wat we nu doen is voor de toekomst en niemand weet precies hoe die eruit ziet!”